kamperen

Hoe kloof je veilig hout tijdens (wild)kamperen?

In dit artikel wil ik je graag meenemen in de vraag die ik mijzelf jaren geleden ook stelde. Ik deed eigenlijk maar wat. Ik dacht niet echt na over de veiligheid van houtkloven, meer over hoe groot moet de bijl zijn die ik daarvoor ga gebruiken. Vandaag de dag denk ik daar wat anders over en heb ik behoorlijk wat ervaring opgedaan. Iedere keer dat we onderweg zijn zie ik mensen hout kloven waarbij ik soms mijn tenen krom als ik let op veiligheid. Om die reden leek het mij goed dit artikel te schrijven zodat jij hiermee je voordeel kunt doen.

Hoe kloof jij het hout?

Er zijn verschillende manieren om hout te kloven tijdens kamperen, afhankelijk van de grootte van het hout en de materialen die je bij je hebt. Laat ik er een aantal opnoemen die ik vaak zie.

  • Een hakbijl of kloofbijl
  • Een hamer en wig
  • Batoneren met een mes
  • En vormen die ik niet eens hier ga beschrijven lettend op veiligheid

Waarom wil je hout kloven?

Hout dat gespleten is brand beter. Dat is het korte antwoord, er ontstaat meer brandbaar oppervlakte. Kleinere stukken branden gewoon sneller. Het hout geeft beter een gelijkmatige warmte af. Je hebt minder last van rook. Het is eenvoudig en daarom veiliger te hanteren. Je hebt een betere controle over je kampvuur tijdens kamperen. Redenen genoeg dus om je hout te kloven in kleinere handzame stukken voor een goed en veilig kampvuur.

Veilig hout kloven

De eerste regel die hierbij geldt is dat je je beseft waar je mee bezig bent. Je werkt met scherpe materialen om hout te kloven, of het nu een bijl, mes of wig met hamer is. Snijwonden, rondvliegend hout en of andere verwondingen zijn heel gewoon als je te makkelijk over kloven denkt.

Enkele voorzorgsmaatregelen die je kunt nemen zijn:

  • kies een vlakke ondergrond
  • gebruik indien mogelijk een hakblok
  • controleer je gereedschap
  • let op je houding
  • houd een veilig afstand van kampvuur en anderen
  • gebruik het liefst droog hout
  • Kies hout met een rechte nerf
  • let op de knoesten
  • draag altijd schoenen
  • heb geduld en werk rustig

Door op deze voorzorgsmaatregelen te letten ben je je al meer bewust van mogelijke risico’s. Probeer hout altijd op een veilige en effectieve wijze te kloven en geef veiligheid altijd prioriteit tijdens iedere kampeeractiviteit.

Kloven met een bijl, trekking bijl

Dit is leuk, zeg ik ook eerlijk. Maar ook gevaarlijk. Zelf maak ik gebruik van een Hultafors trekkingbijl, een heerlijke bijl waarmee je makkelijk hout kunt kloven. Liefst maak ik daarbij gebruik van een hakblok en zorg ik ervoor dat ik de juiste afstand bewaar tot het hakblok. Als ik geen hakblok voorhanden heb kies ik een vlakke en stabiele ondergrond. Ik neem geen hakblok mee tijdens mijn kampeertrips dus heb ik iets anders bedacht, een stempelplaat voor een caravanvoet. Dit werkt prima. Ik zorg er altijd voor dat mijn partner Sabina en ons hondje tijgertje op voldoende afstand zijn evenals mijn kampvuur. Het hout kan bij splijten rondvliegen en tegen iets of iemand aankomen. Ook splinters kunnen rondvliegen, dus een veiligheidsbril is geen overbodig luxe. Maar die hoef ik niet op te zetten omdat ik mijn leesbril op heb. Al is het eigenlijk wel beter.

Let op, gebruik geen hamer of ander voorwerp om op de achterzijde van de bijl te slaan. Hier is een bijl niet voor bedoeld. Ik wil dit expliciet vermelden omdat ik dit veel zie in de praktijk.

Dit kan schade toebrengen aan je bijl. De hamer of bijl kan wegspringen met alle gevolgen van dien.

Kloven met hamer en wig

Hierbij gelden dezelfde voorzorgsmaatregelen voor het kloven of splijten van hout. Je plaatst het hout, liefst op een hakblok of andere stabiele, vlakke en harde ondergrond. Je plaats het hout zo goed mogelijk recht voor je, liefst rechtop. Soms lukt dit niet, ben dan extra voorzichtig. Plaats de wig op het hout en sla met lichte tikken op de wig zodat deze rustig het hout in kan zakken zonder weg te glijden. Zodra de wig stevig in het hout zit kun je wat krachtiger slaan. Doe dit altijd met beleid en ben je bedacht op de gevaren. Vervolgens blijf je doorslaan totdat het hout begint te splijten.

Batoneren met een mes

Niet iedere mes is geschikt voor batoneren. Batoneren is een techniek waarbij je een mes gebruikt om hout te kloven, splijten, door op het mes te slaan met een stuk hout, een zogenaamde baton. Deze methode wordt veel gebruikt in survival en bushcrafting. Ook hierbij is veiligheid prioriteit nummer één. Voor batoneren heb je een Full tang mes nodig, dit is een mes waarbij het lemmet door het handvat loopt in één stuk. De dikte van het lemmet ligt meestal tussen de 4 tot 6 millimeter zodat het beter kan omgaan met de druk van batoneren. De staalsoort van het mes is hard en taai. Zelf heb ik hiervoor een Hudson Bay kampeermes. Het batoneren pas ik vooral toe als ik haardhout meeneem van thuis of koop op natuurcampings. Soms mag je hout zagen wat er ligt om te gebruiken en zorg ik ervoor dat ik niet te dikke takken gebruik in een lengte van ongeveer 20 tot 25 centimeter. Het hout zet ik op de stempelplaat of hakblok waarna ik het kampeermes midden op het hout zet of bij een natuurlijke scheur. Met één hand houd ik het kampeermes stevig vast en met met een houten hamer, mijn baton, begin ik licht op de rug van mijn mes te tikken. Zodra het mes in het hout zit, stevig, ga ik krachtiger slaan. Rustig en gelijkmatig waardoor het mes dieper en dieper in het hout snijd. Ik probeer hierbij knoesten te omzeilen. Rustig splijt of kloof ik zo het hout.

kloven van hout tijdens wildkamperen door middel van batoneren

Welk hout gebruik ik?

Soms mag je hout sprokkelen en dat is natuurlijk het leukste, alleen gaat dat niet altijd. Dan koop ik het hout op de camping of zaag ik het als het voorhanden is. Bij het zagen van hout, gesprokkeld of voorhanden op een natuurcamping let ik op dat ik niet te dikke takken gebruik en beperk ik de lengte tot max 20 tot 25 centimeter. Dat vind ik veiliger voor de verdere bewerking, kloven/splijten van het hout.

Als ik hout sprokkel zaag ik het ook eerst in handzame stukken van 20 tot 25 centimeter alvorens het hout te kloven.

Ik hoop je met dit artikel over veilig kloven tijdens kamperen wat wegwijs te hebben gemaakt. Ga je materiaal aanschaffen, of het nu een bijl is of een mes of andere materialen, laat je goed informeren. Neem voorzorgsmaatregelen en houd altijd je eigen veiligheid en die van omstanders in de gaten.